Çilek ekim zamanı tam olarak hangi ayda olmalı? Çilek için böyle spesifik bir zaman dilimi var mıdır? Varsa bile sanırım Türkiye’de bölgeden bölgeye göre de değişiklik gösterecektir. Tabi ki bu soruyu ben aslında çilek fidesi ne zaman ekilir diye sormak istemiştim ancak genel bir şekilde sorarsam belki çilek tohumu ne zaman ekilir sorusuna da cevap gelir ve kapsayıcı bir başlık olur diye düşünerek genel bir soru şeklinde yönelttim.
Çilek ne zaman dikilir sorusu dediğiniz gibi genel bir soru. Ben çilek fidesi ne zaman ekilir sorunuzu bildiğim ve tecrübe ettiğim kadarıyla cevaplamaya çalışacağım.
Çilek ekim zamanı esas olarak sonbahar ayları. Bölgeye göre değişiklik gösterse de genel hatları ile Ekim – Kasım ayları en uygun dikim zamanı.
Çilek fideleri Ekim – Kasım ayları içerisinde ekildiği zaman, sonbahar yağmurları ve yazdan kalma ne soğuk ne sıcak geçen havalardan faydalanırlar ve ilkbahara kadar da güçlü bir şekilde köklenirler. Böylece ilkbahara kadar gelişimlerini çiçeklenip, meyve vermeye aşamasına gelecek şekilde tamamlamış olurlar diyebiliriz.
Bu süreçte, yani kış aylarında ise çilek -10 dereceye kadar özel bir önlem ve koruma alınmadan kış aylarını atlatabilir.
-10 derecenin altına düşen bölgelerde ise seracılık veya saman, kuru yaprak gibi materyallerle örtülmesi suretiyle örtü altı yetiştiricilik yöntemiyle yetiştirilmesi uygundur.
Ekim – Kasım aylarında dikilen çileklerin hem sonbahar gelişimleri, hem de kışı atlatmaları ve tabi ki kış ayları ve ilkbahar ayları gelişimleri sonrasında da gelecek olan yaz sıcaklarına dayanıklılık – tahammül seviyeleri diğer çilek ekim zamanlarına göre daha yüksek olacaktır.
Ancak tabi ki çilek ne zaman ekilir sorusunun cevabı sadece Ekim – Kasım ayları ile sınırlı değil. Verim açısından en iyi dikim zamanları Ekim – Kasım aylarını diye biliniyor ama buna rağmen gerekli koşullar sağlandığında her mevsimde ekimi yapılabilir.
Eğer sonbahar dikimi yapılamamışsa veya bu zamanları kaçırdıysanız da kış sonu, ilkbahar başı veya yaz aylarında da dikim yapabilirsiniz.
Benim bilgime göre çilek hangi ayda ekilir sorusunun verim açısından en iyi cevabı, tabi ki bölgeye göre değişmekle birlikte Ekim – Kasım – Aralık ayları. Anca yaz ekimlerinin de oldukça verimli olduğunu biliyorum.
Bölgelere göre çilek ne zaman ekilir:
Çilek ekim zamanı olarak yaz ayları tercih edildiğinde, yani yaz ekimi yapıldığında sonbahar ekimlerine göre daha verimli sonuçlar alındığını gösterir çalışmalar da okudum.
Ziraat araştırmalarında çilek fidelerini sonbahar aylarında ekmek yerine bu fideleri gerekli saklama koşullarını sağlayarak (-2 derece soğuk hava depoları ile) yaz ortasına kadar bekletip, Temmuz – Ağustos aylarında ekim yaptıklarında ve yağmurlama usulü ile sulamalarını yaptıklarında bu fidelerin sonbahar döneminde ekilen çilek fidelerine göre aslında ilkbahar aylarında daha verimli olduğunu bazı bölgelerde saptamışlar.
Dip Not: Tabi ki çilek ekim zamanı için iklim koşulları önemli olduğu gibi toprağın yapısı da önemlidir. Nem kapasitesi yüksek, kumlu ve süzek tipi topraklar çilek fidanı dikimi için uygundur.
Yaz Dikimi Yöntem 1: Temmuz – Ağustos aylarını kapsayan bu dönemde frigo fideler kullanılır. Bu fideler, Aralık-Ocak aylarında sökülüp özel zirai ilaçlarla birlikte -2 derecede soğuk hava depolarında saklanan çilek fideleridir.
Ekim zamanı bir gece suda bekletilir. Serin saatlerde dikimi yapılır. Dikimden sonra günce 2-3 defa, 15 gün boyunca sulanır. Dikimden sonra açan çiçekler koparılır. Verim yönünden en bereketli dikim sistemidir.
Yaz Dikimi Yöntem 2: Fidelikte Mayıs – Haziran aylarında yetişen yavru bitkilerin plastik torbalarda köklendirilmesiyle oluşan fidelerin Temmuz – Ağustos aylarında ekilmesi sistemidir.
Bu sistemle erken hasat yapılabilir. Yaz ekimi yöntem 1 kadar verimlidir. Kış ayları boyunca meyve alınabilir. Fakat sürekli verim alınabilmesi için soğuk hava ve dondan korunmalıdır. Seracılık için tavsiye edilen bir sistemdir.
Kış Dikimi: Bu çilek ekim zamanının kışları ılık geçen bölgelerde uygulanması daha sağlıklıdır. Taze fidelerle Kasım – Aralık aylarında yapılır. Çilek dikim aralığı 30 cm olmalıdır. Dikimden sonra fideler bolca sulanmalıdır. Verim yaz ayları ekimlerine göre ilk yıl için daha düşüktür. İkinci yıldan itibaren daha fazla verim alınabilir.
İlk Bahar Dikimi: Frigo fidelerle Nisan ayında yapılan dikimdir. Haziran ayında meyve veren fidelerin ilk yıl için verimi oldukça düşüktür. Ertesi yıl bolca meyve alınabilir. Kışları soğuk geçen bölgeler için uygun bir sistemdir.
Sonbahar Dikimi: Taze fidelerle Eylül – Ekim aylarında yapılan dikimdir. Çilek ne zaman ekilir sorusunun genel kabul görmüş cevabıdır.